نقش تکنولوژی های جدید در دنیای رسانه - وبلاگ فیروزآباد

به گزارش وبلاگ فیروزآباد، فناوری های جدید ارتباطی نه تنها بر گستره مخاطبان تأثیر گذاشته اند بلکه توانسته اند حتی بنیاد نظریه های کلاسیک ارتباطات را زیر سؤال ببرند. به عنوان مثال مدل فرستنده، کانال و گیرنده در نظریه های سنتی ارتباطات، امروزه با ورود رسانه هایی نظیر شبکه های کاربرمحور یا شبکه های اجتماعی به مدل اجتماعات فراوری کننده محتوا تبدیل شده که در آن هر فرد در هر زمان به طور پیوسته فرستنده و گیرنده است و نقش های متعددی را در این کانال ارتباطی برعهده می گیرد.

رسانه ها در عصر ارتباطات و اطلاعات یکی از مهم ترین ابزارهای دسترسی به اهداف تلقی می شوند. از این رو بعد از جنگ دنیای دوم استقبال وافری از رسانه ها صورت گرفت و سازمان های ارتباطی همراه با مقوله مدیریت آن هم به وسیله مطالعه و پیدا کردن قواعد، تشکیل شد. علم مدیریت، علم استفاده از منابع محدود برای رسیدن به خواسته های نامحدود است، باید در ابتدا خواسته ها را بشناسیم و اطلاعات وسیعی از داده ها و نیازهایمان به دست آوریم. مدیریت رسانه، بحثی ضروری است که در عین بهره گیری از نظریه های مدیریت و رسانه صندلی مستقلی می یابد.

گسترش سیل آسای کامپیوتر در دهه های اخیر، مهم ترین تغییر را در نظام دانایی، از اختراع چاپ در قرن پانزدهم یا حتی از اختراع خط به این سو، پدید آورده است. همراه با این تغییر خارق العاده، گسترش شبکه ها و رسانه ها که کارشان جا به جا کردن دانایی و عناصر تشکیل دهنده آن، یعنی داده و اطلاعات است، به همان اندازه شگفت انگیز است. اگر هیچ چیز دیگر تغییر نمی کرد، باز پیشرفت این دو بر انقلاب دانایی گواهی می داد؛ اما تحولات به هم پیوسته، این نظام دانایی یا سپهر اطلاعاتی را در دنیا دارای تکنولوژی پیشرفته، بتدریج دگرگون می سازد.

از طرفی از ترکیب سه تکنولوژی متفاوت، یعنی صنایع کامپیوتر، نرم افزار و برنامه نویسی، صنایع فیلم سازی، سینما و تلویزیون و صنایع مخابرات (تله کامیونیکیشن و الکترونیک) ابرشاهراه اطلاعاتی ایجاد شده است که اطلاعات گوناگون صوت و تصویری را به وسیله کابل هایی از جنس فیبر نوری، به مصرف نماینده منتقل می سازد. فیبرهای نوری بالاترین حجم اطلاعات را در کوتاه ترین زمان، در فواصل مختلف مبادله می نمایند. پس می توان گفت تکنولوژی های جدید، دنیای رسانه ها را با تغییر و تحول رو به رو کردند و با این دگرگونی، رسانه ها این توانایی را یافتند که اطلاعات را در سطح گسترده ای منتشر و انفجاری در رابطه با کمیت اطلاعات ایجاد نمایند.

دنیای امروز به ارتباط مستمر یا کنش متقابل میان مردمی که بسیار جدا از یکدیگرند وابسته است. اگر ما تا این اندازه به ارتباط از راه دور وابسته نبودیم، تعلیم و تربیت به صورت امروزی نه ضروری بود و نه ممکن. امروزه ما از اوضاع و رویدادهای هزاران مایل دورتر آگاهیم، ارتباط الکترونیکی چنین آگاهی را تقریباً در هر لحظه فراهم می نماید.

تغییرات در انتشار اطلاعات و در تکنولوژی های اطلاعات، همانند هر جنبه فراوری صنعتی بخشی از توسعه جوامع امروزی است. در قرن بیستم، حمل و نقل سریع و ارتباط الکترونیکی انتشار دنیای اطلاعات را بسیار شدت بخشیده اند.

مک لوهان معتقد است پیغام: خود رسانه است یا به عبارت دیگر تأثیر یک رسانه بر افراد یا جامعه به میزان شدت تغییرات در مقیاس ها و معیارهایی بستگی دارد که هر فناوری جدید، در زندگی روزمره پدید می آورند. یک رسانه می تواند سبک روابط انسانی را شکل دهد و معیارهای عملکردهای موجود در این رابطه را معین کند.

می توان رسانه های امروزی را با سه ویژگی شناخت:

1- الکترونیکی هستند و به یاری امواج و ابزار و وسایل الکترونیکی پیغام خود را به مخاطبان می رسانند.

2- مخاطبان این رسانه ها بی چهره و فاقد ویژگی های خاص و جزئی هستند.

3- پوشش این رسانه ها چه در سطح، یعنی از نظر تعداد افراد تحت پوشش و چه از جهت عمق یعنی تأثیر عمیق و اساسی که در شئون زندگی فردی و اجتماعی دارند فوق العاده است.

با توسعه فناوری اطلاعات شکل دیگری از رسانه های ارتباطی به وجود آمدند که با رسانه های جمعی (Mass Media) تفاوت داشتند: رسانه هایی که امروزه به عنوان رسانه های اجتماعی یا Social Media شناخته می شوند.

ویژگی رسانه های اجتماعی این است که زمینه ارتباط دوسویه را میان فرستنده و مخاطب فراهم می نمایند. در این رسانه ها، همچنان یک سمتِ رابطه، قدرت و تسلط بیشتری دارد (فرستنده). اما طرف دوم هم، به علت زیرساخت موجود، خود را در تعامل دوسویه با او می بیند.

در این جا ضروری است که به تفاوت رسانه های اجتماعی و شبکه های اجتماعی توجه داشته باشید: با وجودی که ممکن است رسانه های اجتماعی و شبکه های اجتماعی هر دو از یک ابزار رسانه ای (مثلاً موبایل یا کامپیوتر) استفاده نمایند، اما نباید آنها را با هم اشتباه بگیریم.

هدف رسانه اجتماعی ارتباط دوسویه بین صاحب رسانه و مخاطب رسانه است اما در شبکه اجتماعی، هدف اصلی ایجاد ارتباط میان مخاطبان یا مشتریان یا افرادی است که همگی در یک سطح از قدرت و اختیار قرار می گیرند.